سپاه پاسداران ایران با فرستادن کودکان زیرسن افغان به جنگ سوریه، مرتکب جنایت جنگی شده است

دیده‌بان حقوق بشر در تازه‌ترین گزارش خود گفته است که سپاه پاسداران ایران کودکان مهاجر افغان در ایران را برای جنگ در سوریه به کار گرفته است. براساس این گزارش کودکان افغان در سن چهارده ساله در لشکر فاطمیون که تحت حمایت ایران  است در کنار نیروهای دولتی سوریه علیه داعش جنگیده‌اند. دیده بان حقوق بشر گفته است که بر اساس حقوق بین‌الملل، به کارگیری کودکان زیر ۱۵ سال برای مشارکت فعالانه در نبرد یک جنایت جنگی است.

محققان دیده‌بان حقوق بشر عکس‌های سنگ قبرهایی در گورستان‌های ایران را بررسی کرده‌اند که مقامات در آنها سربازان کشته‌شده در سوریه را دفن کرده‌اند. این محققان هشت کودک افغان را شناسایی کرده‌اند که ظاهراً در سوریه جنگیده و کشته شده‌اند. گزارش‌های رسانه‌های ایرانی نیز بعضی از این موارد را تأیید می‌کنند، و حداقل شش مورد از سربازان کودک افغان را گزارش کرده‌اند که در سوریه کشته شده‌اند. برای دو مورد گزارش شده، محققان عکس‌های سنگ قبرهایی را مشاهده کرده‌اند که نشان می‌دهد فرد مورد اشاره بالای هجده سال داشته است، اما اعضای خانواده‌ی این سربازان متوفی به رسانه‌های ایرانی گفته‌اند که آنها کودکانی بودند که برای پیوستن به لشکر فاطمیون سن شان را به غلط ارائه کرده بودند. این نشان می‌دهد که احتمالاً نمونه‌های بیشتری از به‌کارگیری کودکان توسط ایران برای جنگ در سوریه وجود دارد.

قبر جوانان افغان که در جنگ سوریه کشته شده اند

سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه‌ی دیده‌بان حقوق بشر گفته است: «ایران باید فوراً به‌کارگیری کودک‌سربازان را متوقف کند و هر کودک افغان را که برای جنگ به سوریه اعزام کرده است بازگرداند». او افزود «به جای قربانی‌کردن مهاجران در معرض آسیب و کودکان پناهنده، مقامات ایران باید از همه‌ی کودکان محافظت کنند و کسانی را که مسئول به‌کارگیری کودکان افغان هستند به پاسخگویی وادار کنند».

در سال ۲۰۱۵، وزارت کشور تخمین زد که دو و نیم میلیون افغان در ایران هستند که بسیاری از آنها مجوز اقامت ندارند. دیده‌بان حقوق بشر پیش از این نمونه‌هایی از پناهندگان افغان را نشان داده بود که به امید کسب وضعیت قانونی برای خانواده‌هایشان برای جنگیدن در سوریه «داوطلب» شده بودند.

ایران از سال ۲۰۱۳ هزاران افغان را که حداقل بعضی از آنها مهاجران بدون مجوز هستند در چارچوب لشکر فاطمیون پشتیبانی کرده و آموزش داده است تا در سوریه بجنگند. فاطمیون گروهی است که روزنامه‌های ایرانی نزدیک به دولت به عنوان نیروهای داوطلب افغان معرفی می‌کنند.

 در ماه می ۲۰۱۵، دفاع پرس که خبرگزاری نزدیکی به نیروهای مسلح ایران است، گزارش داد که فاطمیون از تیپ به لشکر ارتقا یافته است. آمارهای عمومی رسمی درباره‌ی اندازه‌ی فاطمیون وجود ندارد، اما بنا به مصاحبه‌ای که در خبرگزاری مرتبط با سپاه پاسداران تسنیم‌نیوز، این لشکر حدود ۱۴هزار سرباز دارد.

طی بررسی عکس‌های سنگ قبرهای پنج تن از کشته شده های جنگ سوریه، یکی از آنها چهارده ساله است که در قطعه‌ی شهدای گورستان بهشت زهرای تهران دفن شده‌اند. نوشته‌های روی سنگ قبر آنها نشان می‌دهد که احتمالاً همه‌ی آنها در حال نبرد در سوریه کشته شده‌اند و همه‌ی آنها در زمان مرگ زیر هجده سال سن داشته‌اند. دیده‌بان حقوق بشر همچنین توانسته است سه مورد دیگر، یک هفده ساله، یک پانزده ساله، و یک هفده ساله‌ی دیگر را مستند کند که به ترتیب در استان‌‌های البرز، تهران و اصفهان به خاک سپرده شده بودند.

محققان دیده بان حقوق بشر در گزارش شان نوشته است که طبق اساسنامه‌ی رم دیوان بین‌المللی کیفری، «سربازگیری یا جذب کودکان زیر پانزده ساله به نیروهای مسلح ملی یا استفاده از آنها برای مشارکت فعال در نبردها» یک جنایت جنگی است. ایران عضو اساسنامه‌ی رم نیست، اما متعهد به حقوق بین‌الملل عرفی است که می‌گوید به‌کارگیری کودکان زیر پانزده سال جنایتی جنگی است.

دیده‌بان حقوق بشر گفته است که سازمان ملل باید درباره‌ی به‌کارگیری کودکان از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحقیق کند، و دبیر کل باید بر اساس این شواهد اضافه کردن این سازمان به فهرست سالانه‌ی نقض‌کنندگان حقوق کودک را بررسی کند.

ویتسون مسوول دفتر این نهاد در خاورمیانه اضافه کرده است که «ایران باید محافظت از کودکان پناهنده‌ی افغان را بهبود بخشد و آنها را در برابر مأموران استخدام‌کننده‌ی بی‌توجه بی‌پناه نگذارد». وی افزود «ایران باید فوراً پروتکل انتخابی را تصویب کند و تضمین کند که کودکان افغان برای جنگیدن در سوریه به کار گرفته نمی‌شوند».