دره‌گز باستان منتشر شد

نخستین کتاب تحقیقی ام تحت عنوان «دره‌گز باستان» نیم‌نگاهی به ولسوالی شولگره، هفته‌گذشته منتشر شد. نام کتاب گرفته شده از نام قدیمی شولگرة کنونی است. شولگره سرزمین رنگ‌ها و خون‌هاست. سرزمین رنج و چالش. سرزمینی که سال‌های طولانی میزبان جنگ و جهاد بوده و ماجراهای خوش و ناخوشی را در برگ‌هایش به ثبت رسانیده است. این خطه با عظمتی که دارد بر خلاف آنچه انتظارش می‌رفت، مورد بی‌مهری‌های زیادی از سوی فرزندانش قرار گرفت.

ضمن رنج و ستمی که در دوره‌های مختلف بر دست و پای ساکنان این دیار باستانی ریخت، پس از فداکاری‌ها و رنج‌های آنان برای آینده و آرامش دیگران، به شدت نادیده گرفته شد و اندک‌ترین سراغ از زخم‌های نابهبود آن گرفته نشد.

آنچه بیشتر از همه مایة تاسف و نا امیدی و رنج می‌شود، فقدان حافظه در این سرزمین باعث شده است که احساس بزرگی، مسوولیت و هم‌گرایی در نسل کنونی بمیرد.  نسلی که باید ضمن پاسداری از ارزش‌های تاریخی، فرهنگی و انسانی سرزمین شان، برای تغییر و بهبود فردای شان تلاش کنند. تاکنون هیچ‌کس در هیچ‌ کتابخانه‌یی، در هیچ مجله‌یی، در هیچ حافظه‌یی و هیچ صفحة انترنتی معلومات موثق، جامع و همه جانبه در مورد چیستی، چگونگی، دیروز و امروز شولگره و مردمانش نخوانده است. هیچ کس بخود این زحمت و افتخار را نداده است که در مورد عظمت این خطهة باستانی بنویسد و دیگران را در روشنایی رویدادهای آن قرا دهد. نسل‌های گذشتة شولگره در باروت و جنگ زیست و انتظاری جز تماشا از آنان نداریم. نسلِ پس از جنگ شولگره که امیدواری‌هایی را برای زندگی آبرومند و عزت و جلال ایجاد کرده است، اکنون در تلاش زنده ساختنِ دیروز و امروز فراموش شدة این سرزمین است. من به عنوانِ عضوی از یک نسلِ سرگردان، برای پایان‌بخشیدن به سرگردانی‌های خود و هم‌نسلانم، تلاش کردم با مراجعه به تاریخ کتبی و تواریخ زنده‌، برایم دلیل زیستن و چرایی بودن را ثابت کنم. من وابسته به نسلی هستم که دیگر راه مان  را خودمان انتخاب می‌کنیم نه دیگران. ما نمی‌خواهیم دیگر وابسته به نسلی باشیم که متهم به نداشتنِ حافظه است. فقدانِ حافظه‌یی که دلیلی است که بر نداشتنِ آیندة روشن و استوار.

من در این کتاب تحقیقی، به دنبال تاریخ و هویتِ گذشتة این سرزمین هستم. پس از پژوهش و جمع‌آوری اطلاعات وسیع در مورد دیروز و امروز شولگره، این کتاب را تحت نام « دره‌گز باستان» که از نخستین نام‌های شولگره است منتشر کردم.. این کتاب تحقیقی در تاریخ شولگره، نخستین اتفاق فرهنگی شمرده می‌شود که با نشر آن افتخارات گذشته و امروز این ولسوالی ثبت حافظة تاریخ گردید. این کتاب ضمن این‌که هویت تاریخ هزاران سالة دره‌گز یا شولگره را از لابلای تواریخ کهن جهان ثابت می‌کند، سراغ چهره‌های افسانوی فراموش شدة شولگره را در عرصه‌های ورزش، سیاست، فرهنگ، دانش، نظامی و ... گرفته و چهره‌های موثر این عرصه‌ها را با شرح عکس و زندگی‌نامه به معرفی می‌گیرد.

من دراین تحقیق، جغرافیای کوچکی از یک سرزمین وسیع را در صفحات تاریخ پالیده و در مورد چگونگی جغرافیا و چگونه زیستنِ مردمان آن نوشته ام. تلاش کرده ام دیروزِ بی مفهوم آنان را برای شان تعریف کرده و مکتوبی از نیکوکاری گذشتگان را جلوشان بگذارم. مطمینم زمان و پولی که در این راه هزینه شد، بی‌جا و عبث نیست، اما امیدوارم این اثر بتواند بیشتر از آنچه تصور اش را دارم، مورد قبول مردم واقع شود.
این کتاب در 150 صفحه، با ویراستاری علی موسوی، صفحه‌آرایی و طرح جلد آصف آذر، پیش‌گفتاری از دکتر سید محمدعلی جاوید و با حمایت مالی حاجی محمد عبده، وکیل مردم بلخ و رییس کمیسیون عدلی و قضایی پارلمان افغانستان در یک هزار تیراژ منتشر شده است. من از تمامی دوستانی که مرا در این راه یاری رسانیده اند سپاسگزارم!

من به عنوان نویسندة این کتاب، چاپ این کتاب و استقبال آن‌را توسط هم‌دیارانم به فال نیک گرفته و آیندة درخشانی را برای میهنم آرزو می‌کنم.
مختار وفایی