گفتگو از مختار وفایی
انتقال قدرت سیاسی به صورت شفاف و عادلانه؛ بدون این‌که کشور دچار بحران و جنگ داخلی گردد، یکی از حرف هایی بود که رییس جمهور کرزی هفته‌ی گذشته در کنفرانس مطبوعاتی اش بیان نمود، بیشترین تحلیل‌ها و باورها، در کشور در این روزها این است که افغانستان پس از 2014 به سوی جنگ داخلی می‌رود و شاید هیچ انتخاباتی در کار نباشد!
س: آقای عمر! اینروزها در همه جا، به خصوص در اجتماعات و نشست‌های جوانان نگرانی از 2014 بیان می شود و 2014 به عنوان یک هیولا در اذهان عامه جاگرفته است؛برداشت شما از فرا رسیدن روزهای 2014 چه است و چه‌ها سراغ ما را در آن زمان خواهد گرفت؟
وحید عمر: ببینید،در قسمت 2014، دو دیدگاه وجود دارد، یکی دیدگاه خوشبینانه و دیگری دیدگاه بدبینانه، یعنی حتمی نیست که با فرا رسیدن 2014 افغانستان یا با فروپاشی نظام روبرو باشد و یا هم با فروپاشی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی؛ یک و نیم سال دیگر در اختیار داریم؛ از همین امروز گرفته تا بهار سال 1393؛ این فرصت خیلی تعیین کننده است که افغانستان بعد از 2014 به کدام سو می‌رود، تصامیمی را که حکومت افغانستان در یک و نیم سال آینده می‌گیرد و آنچه جامعه‌ی جهانی در این یک و نیم سال تصمیم می‌گیرد؛ نقش عمده در تعیین سرنوشت افغانستان بعد از 2014 ا دارد.
من فکر می کنم امنیت افغانستان تا سال 2014 از مدیرت خارج نخواهد شد، یعنی تحت کنترول خواهد بود؛ اقتصاد افغانستان نیز از هم نمی‌پاشد و تحت کنترول باقی خواهد ماند.
نقطه‌ی عطف! انتقال قدرت سیاسی، شفاف، عادلانه یکی از مسایل مهم و قابل توجه است که اگر این پروسه سالم و بدون دستبرد انجام گیرد؛ افغانستان به طرف ثبات سیاسی می‌رود.
اگر انتقال قدرت سیاسی صورت نگیرد و یا به صورت ناشفاف صورت گیرد و یا انتقال قدرت عادلانه نباشد، و یا برای مردم قابل قبول نباشد افغانستان می‌رود به طرف بی ثباتی سیاسی؛ یعنی تمام تهدیدات سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی وابسته به انتقال قدرت سیاسی در سال 2014 می باشد.
س: با مطالعه شعارها و ادعاهای که از سوی اپوزیسیون مطرح می‌شود و وعده‌های که حکومت می‌دهد در مورد انتقال مسالمت آمیز قدرت سیاسی، چقدر امیدوار کننده است که مردم نگران 2014 نباشند و امیدوارانه به آینده بنگرند؟
وحید عمر: حکومت در یک شعار تمام آمادگی‌های لازم را برای انتقال قدرت در سال 2014 به مردم وعده داده است؛ شما صحبت‌های اخیر رییس جمهور کشور را شنیدید که به وضاحت اعلان کرد و وعده سپرد که افغانستان به طرف بحران سیاسی؛ اقتصادی و اجتماعی نخواهد رفت.
همچنان رییس جمهور به نحوی مسوولیت گرفت که آینده افغانستان و انتقال قدرت شفاف را در کشور تضمین کند. در این‌جا یک‌طرف تعهدات و وعده هاست و طرف دیگر آمادگی‌های لازم برای انتقال قدرت سیاسی که متاسفانه آمادگی‌های لازم را حکومت برای این پروسه ندارد.
با مطالعه از وضعیت فعلی باور نمی‌کنم که انتقال قدرت سیاسی به شکلی که رییس جمهور وعده سپرده است صورت گیرد.
حکومت تاهنوز اراده‌ی سیاسی برای انتقال قدرت به صورت شفاف و مسالمت آمیز به نمایش نگذاشته و همچنان اپوزیسیون نیز کدام برنامه مشخص و افرادی که می‌خواهند در کار زار انتخاباتی دخیل باشند؛ به مردم معرفی نکرده است و در کنار این همه ثبت نام رای دهندگان و کارت‌های رای‌دهی با یک مشکل عجیب و غریبی دچار است که هنوز سرنوشت آن معلوم نیست؛ کمیسیون انتخابات هنوز لیست افرادی را که واجد شرایط رای‌دهی هستند آماده نساخته چون منتظر توزیع تذکره‌های الکترونیکی است و من باور دارم که تذکره‌های الکترونیکی تا یک و نیم سال دیگر توزیع نخواهد شد.
بنابر این پروسه انتقال قدرت با چالش‌های عمده‌ی روبرو است که با رفع نمودن این چالش‌ها می‌توان به حرف‌ها و وعده‌های رییس جمهور امیدوار بود.
س: از مدت‌ها بدین‌سو اپوزیسیون و کارشناسان ادعا دارند که رییس جمهور کشور در تلاش است تا قدرت را به نفع خود نگهدارد و یک تیم مشخصی با حمایت وی حاکم کشور باشد؛ شما که مدت‌ها در کنار رییس جمهور بودید؛ دیدگاه و برداشت تان از عملکرد وی و ادعای مطرح شده چیست؟
وحید عمر: من فکر نمی‌کنم؛ شعور سیاسی و تجربه‌ی سیاسی را که رییس جمهور افغانستان داشت و با برداشت از کارکرد یکدهه گذشته اش، به عنوان بانی پروسه‌ی دموکراسی که حداقل همین پروسه با نامش گره می‌خورد، پروسه‌ی قدرت خود را تمدید کند از راه غیر مشروع؛ هیچ راهی مشروعی وجود ندارد که رییس جمهور افغانستان پس از سال 2014 در قدرت باقی بماند، این را خود رییس جمهور افغانستان هم پذیرفته و برداشت من هم به عنوان یک کسی که مدتی همراهش کار کردم، این است که آقای کرزی با تجربه‌ی ده سال گذشته‌اش فکر نکنم بخواهد، پروسه‌ی را که خودش پا نهاده است به طرف چالش بکشاند و سرکوب کند.
س: شما چندی قبل در یکی از مقالات تان،نگرانی تان را در مورد نسل جوان افغانستان، با فرارسیدن سال 2014 بیان کرده بودید و یاد آور شده بودید که نیروی که بتواند نسل جوان افغانستان را از فروپاشی نگهدارد وجود ندارد؛ به نظرتان جایگاه نسل جوان افغانستان در آینده‌ی سیاسی کشور در کجا خواهد بود و این قشر با چه تهدیدهای رو برو است؟
وحید عمر: دقیقاً وقتی از من پرسیده می‌شود که بزرگترین دست آورد نظام فعلی چیست؛ من همیشه به دو مورد اشاره می کنم؛ یکی رسانه‌های آزاد و مطبوعات،و دیگری نسل جدید و جوانان فعلی؛ یکی از امیدواری‌های که خودم باور به اساس آن باور دارم افغانستان پس از 2014 به فروپاشی نمی رود؛ همین نسل جدید است؛ نسلی که وابسته به تفنگ و و ابزار جنگی نیستند. نسلی که در یک فضای نسبتاً آرام به وجود آمده و با تفنگ بیگانه است؛ دنیا دیده است، درس خوانده است، نسلی که روشن می اندیشد و متعهد به افغانستان است.
این نسل در بازداری از فروپاشی نظام و کشور بعد از 2014 نقش اساسی و کلیدی دارد. در انتخابات پارلمانی گذشته 65 فیصد رای دهندگان مشروع جوانان بین سنین 17 تا 27 سال بوده‌اند.
پس هرکسی که همین 65 فیصد را بسیج بتواند و در یک محور جمع کند،حکومت یا اپوزیسیون، هرکدام آن که موفق به بسیج همین نیرو شوند هم برنده‌ی انتخابات است و هم برنده‌ی آینده‌ی افغانستان است؛ پس بدون شک اگر این نیرو سمت و سو داده شود و در یک محور اساسی جمع شوند افغانستان به طرف ترقی و تعالی خواهد رفت.
منتها این را هم باید روشن بسازم که اگر به همین 65 فیصد توجه صورت نگیرد و به حرف های‌شان گوش داده نشود؛ همین‌ها برای آینده‌ی افغانستان خطرآفرین خواهد بود و باعث سربازگیری به دامنی کشور خواهد بود.
پس حکومت یا اپوزیسیون اگر خواهان آینده‌ی باثبات و انتخابات شفاف و عادلانه است باید به دنبال بسیج و سمت و سو دادن این 65 فیصد باشد.
س: آقای عمر! اینروزها در همه جا، به خصوص در اجتماعات و نشست‌های جوانان نگرانی از 2014 بیان می شود و 2014 به عنوان یک هیولا در اذهان عامه جاگرفته است؛برداشت شما از فرا رسیدن روزهای 2014 چه است و چه‌ها سراغ ما را در آن زمان خواهد گرفت؟
وحید عمر: ببینید،در قسمت 2014، دو دیدگاه وجود دارد، یکی دیدگاه خوشبینانه و دیگری دیدگاه بدبینانه، یعنی حتمی نیست که با فرا رسیدن 2014 افغانستان یا با فروپاشی نظام روبرو باشد و یا هم با فروپاشی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی؛ یک و نیم سال دیگر در اختیار داریم؛ از همین امروز گرفته تا بهار سال 1393؛ این فرصت خیلی تعیین کننده است که افغانستان بعد از 2014 به کدام سو می‌رود، تصامیمی را که حکومت افغانستان در یک و نیم سال آینده می‌گیرد و آنچه جامعه‌ی جهانی در این یک و نیم سال تصمیم می‌گیرد؛ نقش عمده در تعیین سرنوشت افغانستان بعد از 2014 ا دارد.
من فکر می کنم امنیت افغانستان تا سال 2014 از مدیرت خارج نخواهد شد، یعنی تحت کنترول خواهد بود؛ اقتصاد افغانستان نیز از هم نمی‌پاشد و تحت کنترول باقی خواهد ماند.
نقطه‌ی عطف! انتقال قدرت سیاسی، شفاف، عادلانه یکی از مسایل مهم و قابل توجه است که اگر این پروسه سالم و بدون دستبرد انجام گیرد؛ افغانستان به طرف ثبات سیاسی می‌رود.
اگر انتقال قدرت سیاسی صورت نگیرد و یا به صورت ناشفاف صورت گیرد و یا انتقال قدرت عادلانه نباشد، و یا برای مردم قابل قبول نباشد افغانستان می‌رود به طرف بی ثباتی سیاسی؛ یعنی تمام تهدیدات سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی وابسته به انتقال قدرت سیاسی در سال 2014 می باشد.
س: با مطالعه شعارها و ادعاهای که از سوی اپوزیسیون مطرح می‌شود و وعده‌های که حکومت می‌دهد در مورد انتقال مسالمت آمیز قدرت سیاسی، چقدر امیدوار کننده است که مردم نگران 2014 نباشند و امیدوارانه به آینده بنگرند؟
وحید عمر: حکومت در یک شعار تمام آمادگی‌های لازم را برای انتقال قدرت در سال 2014 به مردم وعده داده است؛ شما صحبت‌های اخیر رییس جمهور کشور را شنیدید که به وضاحت اعلان کرد و وعده سپرد که افغانستان به طرف بحران سیاسی؛ اقتصادی و اجتماعی نخواهد رفت.
همچنان رییس جمهور به نحوی مسوولیت گرفت که آینده افغانستان و انتقال قدرت شفاف را در کشور تضمین کند. در این‌جا یک‌طرف تعهدات و وعده هاست و طرف دیگر آمادگی‌های لازم برای انتقال قدرت سیاسی که متاسفانه آمادگی‌های لازم را حکومت برای این پروسه ندارد.
با مطالعه از وضعیت فعلی باور نمی‌کنم که انتقال قدرت سیاسی به شکلی که رییس جمهور وعده سپرده است صورت گیرد.
حکومت تاهنوز اراده‌ی سیاسی برای انتقال قدرت به صورت شفاف و مسالمت آمیز به نمایش نگذاشته و همچنان اپوزیسیون نیز کدام برنامه مشخص و افرادی که می‌خواهند در کار زار انتخاباتی دخیل باشند؛ به مردم معرفی نکرده است و در کنار این همه ثبت نام رای دهندگان و کارت‌های رای‌دهی با یک مشکل عجیب و غریبی دچار است که هنوز سرنوشت آن معلوم نیست؛ کمیسیون انتخابات هنوز لیست افرادی را که واجد شرایط رای‌دهی هستند آماده نساخته چون منتظر توزیع تذکره‌های الکترونیکی است و من باور دارم که تذکره‌های الکترونیکی تا یک و نیم سال دیگر توزیع نخواهد شد.
بنابر این پروسه انتقال قدرت با چالش‌های عمده‌ی روبرو است که با رفع نمودن این چالش‌ها می‌توان به حرف‌ها و وعده‌های رییس جمهور امیدوار بود.
س: از مدت‌ها بدین‌سو اپوزیسیون و کارشناسان ادعا دارند که رییس جمهور کشور در تلاش است تا قدرت را به نفع خود نگهدارد و یک تیم مشخصی با حمایت وی حاکم کشور باشد؛ شما که مدت‌ها در کنار رییس جمهور بودید؛ دیدگاه و برداشت تان از عملکرد وی و ادعای مطرح شده چیست؟
وحید عمر: من فکر نمی‌کنم؛ شعور سیاسی و تجربه‌ی سیاسی را که رییس جمهور افغانستان داشت و با برداشت از کارکرد یکدهه گذشته اش، به عنوان بانی پروسه‌ی دموکراسی که حداقل همین پروسه با نامش گره می‌خورد، پروسه‌ی قدرت خود را تمدید کند از راه غیر مشروع؛ هیچ راهی مشروعی وجود ندارد که رییس جمهور افغانستان پس از سال 2014 در قدرت باقی بماند، این را خود رییس جمهور افغانستان هم پذیرفته و برداشت من هم به عنوان یک کسی که مدتی همراهش کار کردم، این است که آقای کرزی با تجربه‌ی ده سال گذشته‌اش فکر نکنم بخواهد، پروسه‌ی را که خودش پا نهاده است به طرف چالش بکشاند و سرکوب کند.
س: شما چندی قبل در یکی از مقالات تان،نگرانی تان را در مورد نسل جوان افغانستان، با فرارسیدن سال 2014 بیان کرده بودید و یاد آور شده بودید که نیروی که بتواند نسل جوان افغانستان را از فروپاشی نگهدارد وجود ندارد؛ به نظرتان جایگاه نسل جوان افغانستان در آینده‌ی سیاسی کشور در کجا خواهد بود و این قشر با چه تهدیدهای رو برو است؟
وحید عمر: دقیقاً وقتی از من پرسیده می‌شود که بزرگترین دست آورد نظام فعلی چیست؛ من همیشه به دو مورد اشاره می کنم؛ یکی رسانه‌های آزاد و مطبوعات،و دیگری نسل جدید و جوانان فعلی؛ یکی از امیدواری‌های که خودم باور به اساس آن باور دارم افغانستان پس از 2014 به فروپاشی نمی رود؛ همین نسل جدید است؛ نسلی که وابسته به تفنگ و و ابزار جنگی نیستند. نسلی که در یک فضای نسبتاً آرام به وجود آمده و با تفنگ بیگانه است؛ دنیا دیده است، درس خوانده است، نسلی که روشن می اندیشد و متعهد به افغانستان است.
این نسل در بازداری از فروپاشی نظام و کشور بعد از 2014 نقش اساسی و کلیدی دارد. در انتخابات پارلمانی گذشته 65 فیصد رای دهندگان مشروع جوانان بین سنین 17 تا 27 سال بوده‌اند.
پس هرکسی که همین 65 فیصد را بسیج بتواند و در یک محور جمع کند،حکومت یا اپوزیسیون، هرکدام آن که موفق به بسیج همین نیرو شوند هم برنده‌ی انتخابات است و هم برنده‌ی آینده‌ی افغانستان است؛ پس بدون شک اگر این نیرو سمت و سو داده شود و در یک محور اساسی جمع شوند افغانستان به طرف ترقی و تعالی خواهد رفت.
منتها این را هم باید روشن بسازم که اگر به همین 65 فیصد توجه صورت نگیرد و به حرف های‌شان گوش داده نشود؛ همین‌ها برای آینده‌ی افغانستان خطرآفرین خواهد بود و باعث سربازگیری به دامنی کشور خواهد بود.
پس حکومت یا اپوزیسیون اگر خواهان آینده‌ی باثبات و انتخابات شفاف و عادلانه است باید به دنبال بسیج و سمت و سو دادن این 65 فیصد باشد.
0 Comments